Flanders Fields zandzakjes verzameld onder de Menenpoort

Laatste stap naar Flanders Fields Memorial Garden in London

Komende maandag, 11 november 2013, wordt onder de Menenpoort in Ieper een bijzondere Last Post ceremonie georganiseerd in samenwerking met het Stadsbestuur van Ieper, de Last Post Association, het Belgisch en het Brits leger. In aanwezigheid van Prince Philip Duke of Edinburgh, prins Laurent, minister-president Kris Peeters en vicepremier Pieter De Crem, zullen schoolkinderen zandzakjes uit Flanders Fields bijeenbrengen. De afgelopen maanden hebben 62 scholen uit Vlaanderen, en enkele Waalse scholen, in het project “The Gatering of the Soil” namelijk grond uit Flanders Fields verzameld in zandzakjes.

Deze zandzakjes worden eind november overgebracht naar Wellington Barracks in London, waar ze zullen worden opgebaard in de Flanders Fields Memorial Garden. Met deze herdenkingstuin wil de Vlaamse regering iedereen die gevochten heeft en gestorven is tijdens de Eerste Wereldoorlog, eren en op passende wijze herdenken. De herdenkingstuinen moeten een blijvende getuigenis van hoop, vrede, verzoening en internationale verbondenheid zijn.

Het project van de herdenkingstuinen is een samenwerking tussen Vlaanderen en The Guards Museum in Londen. Uniek aan deze tuin is dat de grond die ervoor wordt gebruikt uitzonderlijk symbolisch is. De Britse grond in Londen zal worden vermengd met grond uit Flanders Fields door 70 zandzakjes op te baren, met zand afkomstig van de 70 Commonwealth begraafplaatsen in Flanders Fields.

De tuin zal zich situeren tussen de Kapel van de Koninklijke Britse Garde en hun kazerne Wellington Barracks, naast Buckingham Palace. The Flanders Fields Memorial Garden ligt dus in het hart van koninklijk en militair Londen, dat dagelijks door duizenden mensen uit de hele wereld wordt bezocht en bij elke nationale Britse plechtigheid “center stage” is. Internationaal bekroond landschapsarchitect Piet Blanckaert heeft de tuin getekend en begeleidt de werken. “De historische banden tussen Groot-Brittannië en België, maar in het bijzonder met de slagvelden en de begraafplaatsen in Vlaanderen, zijn uniek en zeer hecht. Daarom vind ik het belangrijk dat onze eerste herdenkingstuin in Londen komt” , aldus minister-president Peeters.

De bijzondere Last Post ceremonie aan de Menenpoort van Ieper, komende maandag 11 november, zal bijgewoond worden door de Duke of Edinburgh Prince Philip, de echtgenoot van Queen Elisabeth. De Duke of Edingburgh is immers tevens kolonel van de Grenadier Guards, en op deze manier persoonlijk betrokken bij het project. De Guards zullen, eens de herdenkingstuin ingehuldigd is, instaan voor het verdere beheer ervan. Namens het Belgische koningshuis zal prins Laurent deelnemen aan de ceremonie komende maandag.

“The Gathering of the Soil”

In een buitengewoon project genaamd “The Gathering of the Soil” hebben 70 scholen uit Vlaanderen, en ook enkele Waalse scholen, 70 begraafplaatsen van de Commonwealth War Graves Commission “geadopteerd” en 70 Britse scholen gecontacteerd om samen met hen gedurende de volgende vier jaar samen projecten op het getouw te zetten in het kader van vredeseducatie en het belang van de herinnering van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog, ondanks de honderd jaar die zijn verstreken. “The Gathering of the Soil” brengt dus scholieren, scholen en ouders samen van beide zijden van het Kanaal en is net- en gemeenschapsoverschrijdend. Het brengt het verleden samen met de toekomst, de jongeren met de soldaten, rond de collectieve herinnering aan het menselijk leed en de offers gebracht door een hele generatie.

In de maand september hebben de scholieren een symbolische schep grond genomen van de plantsoenen van de70 begraafplaatsen binnen de voormalige slagvelden (waar de slachtoffers van de Guards Regimenten zijn begraven) in samenwerking en onder professionele begeleiding van de Commonwealth War Graves Commission. “Ik wil in dit verband de onderwijskoepels, de leerlingen, de directies, de leerkrachten, maar vooral ook de Commonwealth War Graves Commission namens de Vlaamse regering hartelijk bedanken en hulde brengen aan hun onverdroten inzet voor dit mooie project”, aldus minister-president Peeters. De grond werd ondergebracht in een zandzakje waarop de naam van de begraafplaats werd gedrukt.

Zandzakjes naar Flanders Fields Memorial Garden in London

De zandzakjes zijn tot vandaag samengebracht in de Lakenhalle van Ieper. Het is de eerste keer in de geschiedenis dat grond van de begraafplaatsen binnen de voormalige slagvelden van Flanders Fields wordt samengebracht. Op deze wijze worden na honderd jaar de Britse Guards slachtoffers symbolisch verenigd.

Komende maandag, 11 november 2013, worden de zandzakjes verzameld onder de Menenpoort in Ieper. Eind november worden de zandzakjes dan getransporteerd naar London, en zullen ze deel uitmaken van de Flanders Fields Memorial Garden. The Band of the Coldstream Guards en soldaten en officieren van de zeven regimenten van de Britse Guards ( Life Guards, Blues & Royals, Grenadier Guards, Coldstream Guards, Scots Guards, Irish Guards, Welsh Guards) en een volledige “gun crew” van de Royal Horse Artillery, King’s Troop zullen de escorte vormen voor het transport van deze bijzonder symbolische grond.

De Koninklijke Belgische Marine zal, onder begeleiding van Divisieadmiraal Hofman, met het Fregat F931 Louise Marie de 70 zandzakjes naar Londen brengen. Op 29 november zal Tower Bridge met alle eerbetoon worden geopend en de Louise Marie zal aan HMS Belfast docken. Op 30 november wordt de grond van Flanders Fields plechtig overgedragen aan The Royal Navy en vervolgens aan het Britse leger die de grond met het nodige decorum zal overbrengen naar Wellington Barracks, waar de zandzakjes zullen worden onthaald op een eresaluut van de Guards. The Flanders Fields Memorial Garden zal in de herfst van volgend jaar officieel worden ingehuldigd.

Herdenkingstraject “100 jaar Groote Oorlog”

Met het project 100 jaar Groote Oorlog (2014-18) wil de Vlaamse regering de 100ste verjaardag van de Eerste Wereldoorlog op passende en serene wijze herdenken. Het herdenkingstraject gaat uit van verschillende beleidsdomeinen: buitenlands beleid, cultuur en media, communicatie, wetenschap, leefmilieu en natuur, landbouw en visserij, mobiliteit en openbare werken, ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed en toerisme. Een volledig overzicht van de initiatieven van de Vlaamse regering, waaronder ook het project van de Memorial Gardens met zandzakjes, is te bezichtigen via de website www.2014-18.be.

Intussen worden het herdenkingstraject 100 jaar Groote Oorlog en de verschillende initiatieven volop uitgerold. Enkele voorbeelden :

• Aan de vooravond van hun deelname aan het door Vlaanderen georganiseerde Internationaal Vredessymposium brachten drie Nobelprijswinnaars voor de Vrede – op uitnodiging van minister-president Peeters – een bezoek aan de Westhoek. De Liberiaanse Leymah Gbowee (Nobelprijs 2011), de Ierse Betty Williams (Nobelprijs 1976) en de Zuid-Afrikaanse voormalig president Frederik Willem de Klerk (Nobelprijs 1993) bezochten samen met minister-president Peeters de Tyne Cot begraafplaats in Zonnebeke. Daarna kregen ze een uitgebreide rondleiding in het “In Flanders Fields Museum”, en woonden ze de Last Post bij.
• Op maandag 4 november werd in Brussel een Internationaal Vredessymposium georganiseerd, met als centrale thema ‘De rol van wetenschap in traumabehandeling en de transformatie van gemeenschappen’. Trauma verwijst in deze context naar conflict- en rampengerelateerde psychologische trauma’s en post-traumatische stoornissen. Het Vredessymposium bracht meer dan 250 experts, beleidsmakers en wetenschappers samen rond het thema ‘Wetenschap voor de Vrede’.
• Minister-president Peeters maakte tijdens het Vredessymposium de oprichting door Vlaanderen van een Trauma- en Transformatie Netwerk bekend. Met dit netwerk wil Vlaanderen in eerste instantie haar expertise en wetenschappelijke kennis inzake traumabehandeling en de transformatie van samenlevingen bundelen. Op lange termijn zou dit netwerk flexibel, gericht en snel kunnen ingezet worden in bepaalde gebieden of situaties wereldwijd. Dat kan gebeuren op vraag van een buitenlandse partner, of op eigen initiatief van de Vlaamse regering. Minister-president Peeters maakt in eerste instantie 150.000 euro vrij voor dit Trauma- en Transformatie Netwerk.
• Daarnaast wil Vlaanderen samen met andere institutionele gesprekspartners in België en buitenlandse partners een ‘Internationale Verklaring rond de herdenking van de Eerste Wereldoorlog’ onderschrijven. Deze Internationale Verklaring beoogt in de eerste plaats een moreel engagement, met een universeel appel voor vrede en samenwerking. De tekst van de Verklaring zal een aantal belangrijke krachtlijnen met een speciale focus op de herdenking, onderwijs en wetenschappelijk onderzoek bevatten.